M sprak me aan op de gang, een van de slimme jongens van wet- en regelgeving. Hij had gehoord dat ik deputy mayor was geweest, klopte dat? Ja, dat klopt. En hoe zat het in Nederland met de invloed van de politiek partijen op de gang van zaken? Ik vertelde hem of de invloed en de beperkingen die politieke partijen hebben in Nederland, noemde maar weer eens het verschil tussen onze parttime lokale en provinciale volksvertegenwoordigers, als schril contrast met de full time functie die het hier is, met eeuwig pensioenrecht. Ik heb dat vaker verteld, en men ziet daar de voor en nadelen van in. M. was hevig gexefnteresseerd, stelde de goede vragen en kreeg de goede antwoorden kennelijk. Of ik dat ook een keer voor al zijn collega’s wilde herhalen? Ja, dat wil ik wel, daar ben ik hier voor. Hij zou het regelen met Dr E. de DRTL hier. Hij bedankte me hartelijk voor mijn tijd. Hij ging terug naar de workshop waar hij en zijn collega’s zeer betrokken en actief mee bezig waren: hoe betrek je de burger bij beleidsvorming? De PC’s zagen er nog niet veel in, maar na deze workshop weet een aantal van hen hoeveel kwaliteit er hier voor ons werkt. Dit zijn vruchtbare dagen voor de lokale politiek heb ik het idee. Als we nu ook nog de deadline voor de begrotingen halen, is iedereen blij.

Volgens de overlevering werden de balkons ’s avonds voornamelijk gebruikt om mensen vanaf te gooien. Nu zijn het rook-balkonnetjes, net als bij ons in Nederland.

Nahr, het Modern Standaard Arabische woord voor rivier. De h graag uitspreken, u ziet maar hoe u dat wil doen, oplettend lezertje. Basra ligt aan de River. De samenvloeiing van Eufraat en Tigris, u kent ze nog van school. De Schattl el Arab heet hij dan. (rivier is een van de weinige geografische of natuurlijke dingen die mannelijk zijn in het Arabisch). Ik zie dat we niet heel erg ver van de rivier af zijn, maar zien kon ik hem niet, dacht ik. Tot ik daar tijdens de lunch met A., onze DCOps over sprak. Volgens hem kon ik de rivier heel makkelijk zien, zonder de verrekijker die hij nog zou verzorgen (sorry Koen).

En hij ging het gelijk bewijzen ook. Dus wij met zijn drieën het dak op van het restaurant, daar was ik nog nooit geweest, en zeker niet rond het middaguur, als je schaduw hier zeer kort is. Met de dokter en de DCops hebben we het daar toch 10 minuten uit gehouden. De dokter komt uit Bagdad, dus ook hij wilde graag horen wat er te zien was. En  jawel, daar niet  ver van ons vandaan, achter een forse rij palmbomen zag ik inderdaad een grijs stukje, en dat was hem. Iran ligt hier op een paar kilometer afstand, er wordt druk heen en weer gehandeld in het geniep, en er zijn zelfs onofficiële landruilen geweest. De grond om ons heen was een aantal jaren geleden nog vrij en onbebouwd, maar is nu volgebouwd, met lage grijze huizen zonder vergunning en met flink grote gele huizen met vergunning. En die grond is heel duur, tot mijn verbazing, ik zou het er in Den Helder niet voor hoeven neerleggen. Volgens A was dat geen probleem, er zijn veel mensen financieel binnengelopen de afgelopen jaren, en die willen graag dicht bij het water zitten, zoals overal. Tussen de huizen ook daar een os. En weer een extra straatje om te begluren. Dus ik heb nog veel te zien en te ontdekken hier in de buurt. Ik houd u op de hoogte.

Het is hier weliswaar een stoffige omgeving van nature, maar men doet er alles aan om het hier brandschoon te houden. Zo zijn er grasveldjes aangelegd die zeer goed worden onderhouden en zeker gezien de hitte er prima bij liggen. Er staan palmbomen van verschillende maten en er groeien struikjes, waaronder oleander. Verder is men voortdurend bezig met het plegen van onderhouds- en schoonmaakwerkzaamheden. We zijn hier gezegend met tegelvloeren in alle gebouwen, dus dat maakt lekker schoon. Zaterdags krijgt het restaurant een beurt: alle stoelen op de tafels, de vloer besprenkeld met water met dettol (ze houden erg van ontsmetten hier), er langs met de wisser en dan nog weer even napoetsen met een iets minder bijtend luchtje dat pretendeert naar bloemen te ruiken. De tegels kunnen niet glimmen, maar als ze het hadden gekund dan zouden ze het zeker doen. Ook in onze kantoren gaat het er zo aan toe. Er werken twee schoonmakers in dit gebouw, die ook voor de voorraden van de kantoren en de koffie en de thee zorgen. Af en toe komen ze langs, worden wij vriendelijk doch dringend verzocht op te zouten en dan wordt onze vloer van stof ontdaan. Ik vindt het knap, ik heb hier buiten de mieren nog geen ongedierte gezien, vooral nog geen kakkerlakken. Daar ben ik blij om, want ik vind dieren leuk, maar kakkerlakken, die heb ik zoveel gezien (tot in mijn soep aan toe), die kan ik de komende jaren nog wel missen.

Ik heb u al een paar keer gemeld dat we hier een dak hebben. We hebben zelfs verschillende daken, oplettend lezertje. Niet zo gek natuurlijk, we hebben eigenlijk net zo veel daken als we gebouwen hebben. Net als thuis gelukkig. Maar hier zijn de daken plat, en als je boft hebben ze een flinke muur er om heen, van ongeveer ellebooghoogte zeg maar als je staat te leunen. Een echte borstwering. De eerste avonden hier kwamen we na achten op het dak van mijn woongebouw bij elkaar om wat te drinken en te kletsen en te kijken en te luisteren. Er is altijd veel te horen en te zien. Het blaft, het tjilpt, het piept en het kwaakt, het zoemt en het gonst, het leeft.

 Tegenwoordig zitten we daar niet meer omdat het te warm is. Maar als ik op mijn vrije dag erg vroeg wakker ben ga ik erg nog wel eens zonnen in de schaduw. En regelmatig loop ik er even heen. Na het eten in de schemering, of voor het slapen gaan. Ze hebben hier geen Lange Jaap, maar ze hebben schijnwerpers in verschillende kleuren die bij een kermis horen. Regelmatig is er vuurwerk, alhoewel ik dat al een paar dagen niet meer gehoord heb.

Afgelopen dagen weer zo iets waar ik plezier aan beleef. Ergens aan de overkant was een klein vuurtje voor een huis in de berm (nou ja, berm), ik denk om vuil te verbranden. Nadat ik een rondje alle windrichtingen had gemaakt keerde ik weer terug naar de plek waar ik het vuurtje had gezien (er staan gebouwtjes en watertanks op het dak, dus je loopt wat af als je alles wilt zien), en toen zag ik daar vlak bij nog een vuur, maar nu veel wilder. Ik dacht al aan echte brand de vlammen waren een paar meter hoog. Maar aan de reacties van de mensen zag ik dat die niet de neiging hadden Gino te bellen (voor de niet Nieuwediepers, Gino is onze brandweercommandant). De honden die hier om ons heen wonen wisten wat hen te doen stond. Ze gingen er met zijn allen naar staan kijken op veilige afstand en blaften het vuur vermanend toe. Dat hielp, de vlammen doofden. En niemand had zich druk gemaakt. Behalve de honden en die rare Hollander op het dak.

Voor ik naar Irak ging had ik twee dagen les in Standaard Arabisch. Dat spreekt bijna niemand, buiten SA en zo, maar dat is de taal die door de meesten begrepen wordt, naast het Egyptisch. Iraaks is weer anders, maar goed. In die twee dagen leerde ik de letters lezen en schrijven, en maakte ik een begin met de uitspraak. Dan kun je weliswaar een tekst lezen, je weet alleen niet wat er staat. Laat staan dat je een gesprek kunt volgen. Er moet dus geleerd worden. Leek simpel, elke dag een uurtje. Het is er nog weinig van gekomen helaas, want de tijd vliegt. Nu zijn wij niet de enigen met een taalprobleem. De voertaal in dit project is Engels, of liever gezegd: Amerikaans. Dat is voor velen niet de moedertaal, zelfs niet voor de expats, zoals ik. Omdat het leuk is als je elkaar kunt verstaan en het ook geen kwaad kan voor onze locale medewerkers als zij hun talenkennis vergroten, zijn er taallessen begonnen. Bijna iedereen doet mee, er zijn verschillende klassen. Dus van schoonmaker tot dokter, ze zitten braaf in de klas een paar uur per week om hun taalvaardigheid te verbeteren. En het grappige is: we leren allemaal het zelfde. Of ik het nu in het Arabisch of zij in het Engels doen, we leren over de vader en de moeder, en dan volgt het werk. Ik ben nu zover dat ik plaatjes van de stad voorgeschoteld krijg met een heleboel tekst over wat waar staat en hoe het er uit ziet. Het is veel, oplettend lezertje, en ik ben er niet met één keertje lezen. Het is herhalen, herhalen, herhalen en stampen. En datzelfde proces doet zich nu voor bij onze medewerkers.  Ik “Soera al Medina”, zij “a picture of the town”. Grappig.

De douche doet het weer uitstekend, dank u, oplettend lezertje. De leiding was geblokkeerd. Dus als ik op tijd ben kan ik heerlijk douchen. Op tijd wil zeggen ruim voor zeven uur, en dan moet je echt van een hete douche houden. Dus ik bof. Maar behalve waswater moet er natuurlijk ook drinkwater zijn. Niet uit de kraan, hoewel het veilig genoeg is om je tanden te poetsen. Maar verder drinken we water uit flesjes. Op deze compound is dat van het merk AquaFina, en het smaakt inderdaad uitstekend. Vandaag kwam er een verse vrachtwagen vol nieuwe flesjes. Die worden per twee pakken op je kamer gezet en als het minder wordt krijg je nieuw. Verder staan overal koelkasten waar dat water in zit, en op de gang van mijn werkverdieping staat er ook een. Vlak naast de plek waar wij onze koffie en thee vandaan kunnen halen, waar altijd schone bekers staan en een fan om je het idee te geven dat het niet zo warm is, want op de gang is geen airco.

Een vriendelijke jongeman draagt er zorg voor dat er altijd voorraad is en houdt tevens onze kantoren schoon. Toevallig kwam hij op een dag aan met een doos Achmad thee, veel lekkerder vind ik dan de Lipton die hier overheerst. Ik blij en ik vertelde hem in mijn beste Nederlands dat dit mijn favoriete merk was en dat ik die met de gele band nog lekkerder vond. Twee dagen later stond er een doos met gele band (met kardemom, ik kan het u aanbevelen, te verkrijgen bij uw plaatselijk Turk of Afghaan.) Service toch. Maar vorige week,  op de warmste dag tot nu toe, geen enkel flesje water in de koelkast en geen verse bekers. De koffiejongeman moest mee met een bijeenkomst ergens in de buurt waar wij wat aan TOT of TA of OJT deden. Dat doen we namelijk nogal veel. Dat was afzien! Ook vandaag was hij er niet, maar er lagen gelukkig wel flesjes. Na de lunch had ik in ieder geval ook weer een beker.
Ondanks alle goedbetaalde krachten die er rondlopen denk ik dat deze jongeman die dagen het meest gemist is en ik denk niet dat hij goed betaald wordt. Sinds kort heb ik een eigen beker, met fraaie patriottische kreten (Amerikaanse) vanuit de PX store. Voor op kantoor en op de kamer. Dat laatste natuurlijk alleen als ik een waterkoker te pakken kan krijgen, dat is nog niet gelukt. Maar zo heb je tenminste iets om naar uit te kijken de komende  maanden.

Ze zijn het onderwerp van gesprek, de troebelen van deze week. De volgende zijn al aangezegd. Er wordt, zoals het op een goed kantoor hoort, druk over gesproken bij de theekan (bij gebrek aan de koffieautomaat). Wat gaat er gebeuren en wat betekent dat voor ons werk? De gouverneur van deze provincie is van de grootste partij, evenals de voorzitter van de provinciale raad (de PC Chair genaamd door ons). Toch verwacht men hier dat de gouverneur ten val zal worden gebracht over deze rellen, en dat de voorzitter zijn plaats gaat overnemen, uiteraard democratisch verkozen door de meerderheid van de PC. Nu kan er veel anders zijn in Irak dan bij ons, maar dit komt me toch heel bekend voor. Mensen die mij kennen vanuit de politiek weten dat ik bij herhaling beweer dat gedoe in politieke partijen en fracties meestal een kaliefen strijd is. Vroeger had je namelijk een stripverhaal met een grootvizier die er op los intrigeerde en kalief wilde worden in plaats van de kalief. Bij fracties zag ik nog weleens wethouders in het nauw als de fravo ambities had. En zie, ook hier, waar ooit echte kaliefen rondliepen, is dat actueel. Niets nieuws dus onder de zon. Wel lastig is dat de deadline voor de begroting vervroegd is door de Minister van Financiën. We waren er hier helemaal klaar voor om de PC’s en GO’s te begeleiden in dat werk, om zo voor 2011 een mooi product met dekking af te leveren. Maar nu kunnen we door de troebelen de geplande meetings en workshops hiervoor voorlopig wel vergeten, en als het tegenzit hebben we straks erg veel inhaal werk.

En dan ook nog stakende PC’s. Je verzint het niet, maar het gebeurt. Never a dull moment in Basrah!