Oezbekistan 3, Sharq

Dus stonden we om tien voor zes op het vliegveld, oplettend lezertje, en een tien minuten later er weer voor, met koffer! Thee dus maar, om daarna het station op te zoeken. Daar is het nog erg rustig, hoewel er op deze tijd heel wat treinen vertrekken. Sneltreinen met modern uiterlijk, waar men zich voor laat fotograferen. Wij nemen een wat andere trein, van Russische makelij. Alleen al het feit dat er een op kooltjes gestookte waterketel op het bordes is voor de thee maakt hem meer dan de moeite waard. Vol met Oezbeken, waarvan sommigen hun porseleinen theepot mee hebben.. Veel kinderen, allemaal druk met hun tablet, smartphone of barbiepop,of bij mamma of pappa op schoot. Regelmatig komt men langs met chipsies, hotdog, of verse thee. Het landschap gaat voorbij. Boomgaarden, velden, dorpjes. Herders met vijf of tien of twintig beesten. Een man op een paard, galopperend met het veulentje er naast. Af en toe een officiële gelegenheid in een dorp dat voorbij schiet. Halverwege de reis komt de bergketen van scherpe sneeuwbedekte toppen dichterbij en vertellen mijn oren dat we flink hoger zitten. We gaan iets naar het zuiden en terug naar het westen. Het weer is zonnig en belooft warm te zijn bij het uitstappen. Aan het eind van de ochtend zijn we dan in Samarkand, zijn er telefoonnummers uitgewisseld voor later deze week, en zien we een aantal vrouwen in Chador uitstappen, Als we in de oude stad aankomen zijn er straten afgezet in verband met Nieuwjaar, dat hier met behalve veel officiële presentaties concerten en dergelijke, gevierd wordt door op je paasbest langs de boulevard te lopen. Of je manshoge vlieger op te laten. De heel grote van doorzichtig plastic, met vlaggen op de bovenhoeken, de kleinere soms van een boodschappentasje. Genietend van al dat publiek, komen we langs de Registan, het grote moskeeën en mausoleum complex. De eerste blik er op alleen al maakt de hele reis de moeite waard: adembenemend. Het blauwe koepels, het mestelwerk met af en toe geglazuurde stenen in verschillende kleuren blauw en groen, de verzorgde parken er omheen, prachtig. We kijken onze ogen uit, en dan lopen we nog met onze koffers achter ons aan naar de B&B. Ook die valt bij ons in de smaak. Prettige ontvangst, afdoende kamers, leuke sfeer, en veel informatie. Beheerders die goed Engels spreken (na een paar jaar studeren in de VS). Een pot thee en een bordje fruit ter welkom, en gratis Wifi. Even indelen, opfrissen en dan er op uit. Na twee uur is mijn camera leeg, en ga ik verder met mijn telefoon, tot ook die er de brui aan geeft. Maakt niet uit, we hebben hier nog drie dagen, we gaan het allemaal nog een keer goed bekijken. Wat opvalt: hoe vriendelijk en behulpzaam iedereen is. Bij het verlaten van de trein een jongetje van nog geen tien dat in prima Engels aanbiedt me te helpen met mijn koffer. Mensen die hun kinderen aansporen ons gedag te zetten. Jongens en meisjes die graag op de foto willen, liefst met jou. En allerlei kleding: feestelijk westers, feestelijk oosters en alles daar tussen. Mannen, vrouwen, kinderen. Alles door elkaar heen, maar nergens gedrang of chaos. Dit is de buitendag van het twee-daagse feest. Morgen wordt het binnen met familie gevierd. We hadden het niet beter kunnen treffen deze dag. ’s Avond bij het eten concluderen we dat we al zo veel gezien en beleefd hebben dat het lijkt of we veel langer onderweg zijn dan de nauwelijks twee dagen die we hier nu zijn. Bij terugkeer naar het hotel nog een aangelichte Registan, net voor ze het licht uit doen. In het halfdonker lopen we terug, maken afspraken voor de volgende ochtend en houden het verder voor gezien. Morgen belooft weer een prachtige dag te worden.
P1080267

Oezbekistan 2, Zaterdag

Een wat rommelige ochtend, met een laat ontbijtbuffetje. Aardappelpannenkoekjes met knoflook, broodjes gevuld met een soort spinazie, omeletten, halve eieren, kaas, bietensalade. We kunnen er weer even tegen. Al zijn we moe, we verwachten de treinkaartjes. Uiteindelijk gaan we om half twee Tasjkent ontdekken.

Wie zijn “we”, oplettend lezertje? Dat zijn de dochter van mijn oudste vriendin en een vriendin van haar, beide halverwege de dertig wonend en werkend in Londen, en ik zelf dus. We besluiten om tegen alle adviezen in niet met de auto maar te voet te gaan, zo krijg je een idee van de afstanden en zie je meer. Het is rustig en relaxed op straat. Dat rustige is niet zo gek, met 30 miljoen inwoners in een land 11 maal zo groot als Nederland wordt het nooit echt dringen. Brede avenues waar in de buurt van de overheidsgebouwen men in de weer is met vlaggen in verband met het nakende navroz, overmorgen. De jongelui zien er uit zoals ze er bij ons uitzien, of in de stijl vanuit het oude Oostblok, donkere onopvallende kleding. De vrouwen in eigentijdse broek en laarzen, of in een lekkere warme winterjas Matroeskastijl.

We lopen ergens een dansschool binnen waar op dat moment de tieners net klaar zijn met hun les, en de acht en negenjarige breakdansertjes aan het werk zijn. Niet iedereen spreekt hier Engels, maar er is altijd wel iemand die de moeite doet je te begrijpen. De weg vragen aan de hand van een plattegrond is hier ook niet altijd de oplossing.

Na de aardbeving van 1966 is er niet veel oude bebouwing over in deze stad. De lege ruimte is gevuld met grote witte glimmende paleizen, bedoeld om te imponeren. Afgewisseld met blauwe spiegelpaleizen en af en toe een wat ouder gebouw in neo klassieke stijl of een hint van Jugendstil. De vroegere Sovjet-Unie is nog alom zichtbaar. In de bouw, in de taal en het schrift. En in de gewoonte om op zaterdag te trouwen. In een parkje waar we in het licht van de ondergaande zon de bloesems bewonderen zien we twee kersverse stelletjes, en om de hoek wordt er nog een uitvoerig gefotografeerd en gefilmd. Bruidsmeisje in gouden jurkjes, wolken van tule, dat werk. Hier en daar drinken we thee, we lopen eens af en toe een winkel binnen, we lunchen met een soort tzaztiki op een terras in de zon, brood en weer die bietjes er bij en heel veel thee. Die komt hier standaard in potten. Helemaal mijn land.

Bij terugkomst in het hotel weer een nieuwe vriendelijke Oezbeek achter de balie. We vragen nog eens naar het geiten rugby dat hier volgens de gids met Nieuwjaar in of rond Samarkand gespeeld wordt. Nou nee, daar hoeven we niet op te rekenen, dat komt hier niet veel voor volgens de heren. Gooi die gids weg, is het advies, en vraag na op facebook hoe het hier echt is. Volgende keer zullen we dat zeker doen, maar deze keer kenden we even geen Oezbeek op facebook. Moe en met al heel wat indrukken, die overwegend positief zijn, proberen we ons dagritme aan de werkelijkheid aan te passen. Morgen staat om half zes de taxi voor de deur. Kijken op het vliegveld of mijn koffer de weg heeft gevonden, zodat hij mee kan naar het station voor de rit naar Samarkand. Mocht dat onverhoopt niet zo zijn, dan wordt deze reis nog avontuurlijker dan we al dachten.

P1080234

Oezbekistan 1, Avontuur

Voor alles is er een eerste keer, oplettend lezertje. De eerste keer met twee meiden op vakantie, de eerste keer naar Oezbekistan, de eerste keer je bagage niet gearriveerd. Ik weet, het klinkt ongelooflijk, maar ik kwam overal ter wereld met mijn koffers aan. Nu niet.
Heel verbaasd waren we er niet over. De overstap in Istanboel ging maar net goed. Ruim een half uur later dan gedacht stond ik in de bus die me naar de hal moest brengen, en de volgende gate lag precies aan de andere kant van het complex, uiteraard. Mijn reisgenoten, die vanuit Londen kwamen, begonnen al te bellen.
Ik vroeg de man aan de gate (die mijn stoel al weer had vrij gegeven, zo weinig vertrouwen had hij er in dat ik het zou halen) of mijn koffer ook aan boord was. Ik kon me namelijk niet voorstellen dat die net zo snel gerend had als ik. Dat was het geval, volgens hem.
Toch lag hij een continent verder niet op de band. Geen punt, zou je zeggen, haal je hem morgen toch op (brengen doen ze hier niet aan, om veiligheidsredenen). Maar om kwart over acht gaat onze trein naar Samarkand. Dus dat wordt een kort nachtje vannacht, na al een wakker nachtje onderweg.
Het was beide keren bloedheet in het vliegtuig,. Niets lekkerder dan bij aankomst douchen en slapen. Maar zo makkelijk gaat dat allemaal niet. Oezbekistan is een land met een diverse wisselkoers, zullen we maar zeggen, eerst moeten we onze harde valuta op een beetje redelijke en veilige wijze omzetten in de lokale Som. Straks zijn we hier miljonair.
Het weer is prachtig, de bomen en stukuien staan al in bloei, de zon schijnt, de vogels tjilpen en mijn pre-val-van-de-muur kamer heeft uitzicht op het zwembad. Droog weliswaar, je kunt ook niet alles willen. Maar Tasjkent en Oezbekistan liggen voor ons open. Al krijg ik net een pingetje van de provider: welkom in Azerbeidzjan. Ik zal toch wel op het goede vliegveld uitgestapt zijn?

IMG_1215