{Onschendbaar: • juridisch niet voor strafrechtelijke vervolging ontvankelijk.}

Af en toe hoor je er wat over: onschendbaarheid. Politiek, parlementair, diplomatiek en die van de majesteit. Dat bestaat namelijk in Nederland, onschendbaarheid van politieke gezagsdragers en nog wat kringen daar omheen. Om vrijheid van meningsuiting te waarborgen, om te voorkomen, dat politieke tegenstanders monddood worden gemaakt, om procedures te voorkomen tegen personen bij uitvoering van beleid. Heel nuttig en zeer juist. Die onschendbaarheid houdt niet in dat iedereen die daar onder valt alles maar kan zeggen en al helemaal niet alles maar kan doen. Wie als Nederlander een misdrijf pleegt kan zich in Nederland niet op onschendbaarheid beroepen, en zelfs wie uitspraken doet waarvan een weldenkend mens op zijn klompen aanvoelt dat die niet kunnen, kan zich niet altijd op zijn lidmaatschap van een volksvertegenwoordigend orgaan beroepen. Dit jaar nog werd een fractievoorzitter uit Alphen aan de Rijn veroordeeld (ook in hoger beroep) voor een beledigende uitspraak.
Ook waar het strafrecht niet aan de orde is, is het natuurlijk niet zo dat volksvertegenwoordigers of bestuurders maar mogen roepen wat ze willen. Zij dienen integer te zijn, zich goed te informeren voor zij zaken de wereld in slingeren. Waar dat fout gaat, volgt altijd op een of andere manier een rechtzetting. Ministers die de kamer onjuist informeren kan dat op een motie komen te staan. Vaak zullen ze excuses aanbieden en ze kunnen zelfs besluiten dat de enige weg die hen rest het aftreden is. Zelfs als de gemaakte fout, de onjuiste informatie, niet hen direct aan te wrijven was, maar begaan werd door onder hun verantwoordelijkheid vallende ambtenaren, of zelfs onder die van hun voorganger. Politieke verantwoordelijkheid heet dat.
Zo’n minister zal dus wel uitkijken vergaande uitspraken te doen zonder ze eerst te toetsen. Want onschendbaar wil nog niet zeggen onverantwoordelijk en zeker niet onfeilbaar. Wie dus willens en wetens ongecontroleerde nonsens verspreidt, daarmee zijn ambt, zijn land of gemeente schaadt, of de goede naam en faam van anderen aantast, schade berokkent door ondoordacht handelen, is wel degelijk ter verantwoording te roepen. Je beroepen op onschendbaarheid om geen excuses te hoeven aan te bieden: het laat zien dat je heel ver van het rechte pad bent afgedwaald en misbruik maakt van je positie. Voor diegene die zo erg verdwaald is, rest slechts de weg naar de uitgang.
Volgende keer een blogje over waarheid.