Met Sinterklaas, een verjaardag en de voorbereidingen voor Kerst, een huis dat  bewoond is door mannen tijdens mijn afwezigheid en alle vrienden en familie die weer gezien en gesproken moeten worden, word je zo weer ondergedompeld in je oude bestaan, oplettend lezertje. Dagen loop ik al van boven naar beneden, van voor naar achter en rijd ik als een gek de stad door. Nog steeds is mijn koffer met duikspullen niet leeggeschud, nog steeds is er wasgoed dat aandacht vraagt, en ligt het net gekochte vogelvoer nog onaangeroerd te wachten op verspreiding onder de vleugels.

Aan bloggen, Facebook, Twitter kwam ik nauwelijks meer toe. Nu blog ik niet over mijn bestaan in Nederland, dat is meer van hetzelfde en voor u van nog minder belang dan mijn belevenissen in den vreemde. Maar er is nog hier en daar iets dat geschreven wil worden, afgerond, vastgelegd. Dus u krijgt nog een paar blogjes van mij over mijn Tunesische avonturen. Wellicht nog wat commentaar op de actuele ontwikkelingen in Egypte en Tunesie, beiden worstelend met de overgang van dictatuur naar democratie. Daarna zal de kerststilte hier invallen voor u. Niet voor mij, ik krijg 25 man voor mijn kerstdiner. Denk ik.

Mrs Smit, please proceed to the gate. Oeps, oplettend lezertje, bijna mijn vlucht gemist voor het eerst van mijn leven. Terwijl ik toch ruim op tijd op het vliegveld was. Maar ja, M kwam mij uitzwaaien, voor hij naar de universiteit ging. Ontbeten had hij nog niet, dus nog voor de ingang even samen aan het ontbijt. En zo vlak voor vertrek kregen we nog een mooi gesprek. Over hoe hij zijn land beleefde, hoe hij dacht over de Islam en hoe moeilijk het was om voor een afwijkende mening uit te komen, dat zijn familie het absoluut niet zou begrijpen. Dat hij thuis gewoon mee deed aan alles wat er zo gebeurde rond het geloof, om geen onrust te zaaien. Maar van hem hoefde het allemaal niet. Over het onderwijs systeem hadden we het, en over hoe hem dit naar een minder goede school had gebracht terwijl zijn middelbare school resultaten veel beter waren  en beter verdiende, en hoe dat zijn carrièrekansen ook beperkte daardoor. Zijn ideeën over hoe het anders en beter kon deelde hij ook met mij. Met veel enthousiasme schilderde hij een in zijn ogen rechtvaardig systeem, wat naar mijn mening waarschijnlijk niet zou gaan werken. Maar daarom was hij de straat op gegaan, bijna twee jaar gelden, om een rechtvaardiger wereld, een betere economie en meer kansen voor jongeren. Hij is er zeker van dat hij zal slagen in het leven. Net zo zeker als hij er van is dat we elkaar ooit ergens  weer zullen tegenkomen in het leven. Dus niet vaarwel, wel tot ziens. En dus miste ik bijna mijn vliegtuig. Maar liever dat dan het gesprek te missen met zo’n jonge, bevlogen, veelbelovende Tunesiër.

Ik kwam hier met twee koffers, oplettend lezertje, een vol duikspullen. De bedoeling is dat ik ook weer met twee koffers vertrek, liefst zonder overgewicht. Dat valt niet mee, ik ben een verzmelaar. Ook al heb ik me vreselijk ingehouden, in een stad en land zo volgeladen met prachtige zaken tegen redelijke prijzen, en dat dan drie maanden lang: het kan niet anders of je neemt er wat van mee. Nu, op mijn laatste dag hier, probeer ik orde in de chaos te scheppen, zaken onbreekbaar te verpakken, de juiste verdeling te vinden. Mijn tuinhuisje in Tunis krijgt steeds meer zijn oorspronkelijke aanzien, want hoe kort ik ergens ook ben, eht wordt altijd thuis door een bloem, een lap, een steen, schelp of stuk kurk.

Straks maar eens kijken of mijn hopsita een weegschaal heeft en of zij wel internettoegang heeft, want dat laat het nog steeds afweten. Als het even kan wil ik wel graag inchecken en die extra koffer aangeven. Anders wordt het een ritje met de taxi naar het vliegveld om dat te doen. Voorlopig is het hier een puinhoop, maar het komt vast allemaal goed.

Een bijzondere stad, oplettend lezertje, een centrum van Soefisme, al eeuwen. Nu onder druk, omdat Salafisten Soefisme als iets vreselijks zien. Er worden tombes vernield in Mali onder andere, maar ook hier heeft het gevolgen. In die stad is ergens een tombe van een bijzonder man, die allerlei legendes en halve en hele wonderen op zijn naam had staan toen hij overleed. Bescheiden was hij niet, dus al bij leven zorgde hij voor een flink onderkomen voor na zijn dood. Het bijzondere aan die ruimte zijn de geribde koepels typisch voor deze stad, en ruim aanwezig: maar liefst zes stuks. Je moet hoog staan om ze te kunnen zien en vast te leggen, normaal kan dat door naar het dak van het gebouw te klimmen. Onderhoud maakte dat onmogelijk tijdens ons bezoek. Niet voor een gat te vangen liepen we om het gebouwen, troffen een buurman en vroegen hem of wij vanaf zijn dak een kijkje konden nemen. Hij bekeek ons kort, nam ons mee de straat uit twee keer de hoek om, ontsloot ergens een deur. De trap op, langs de fiets, de boodschappen, een marmeren trap op en zo rechtstreeks iemands keuken in. Bontgeruite kleedjes, pannenlappen en gordijntjes gaven kleur en fleur. De vrouw des huizes vertrok geen spier toen wij als volslagen vreemden haar rijk betraden, heette ons vriendelijke welkom. Wij weer een trap op, langs de groenten, de was en de knijpermandjes op de kraakhelder trap naar het dak. Vandaar een prachtig gezicht op de zes inderdaad fraaie koepels. We schoten plaatjes naar hartenlust, de foto’s van de witte koepels tegen de strakblauwe lucht werden prachtig. Maar vooral zal dit bezoek mij bij blijven om de gastvrijheid van een familie, die wildvreemden hun huis in leiden, mensen die ze nooit meer zouden zien, zonder enig belang voor henzelf. Bij afscheid kregen we ook nog dadels aangeboden.

En dan zijn er nog mensen die vragen wat ik hier doe.

Ze is midden dertig, afgestudeerd arts, en heeft grote dromen. De Nobelprijs bijvoorbeeld, of tenminste zinvol onderzoek verrichten om de oorsprong van ziekten te vinden. Maar tussen droom en daad staat familie in de weg. Haar zuster verdween naar een ver buitenland, vader laat het afweten en zoons zorgen niet voor hun moeder hier. Dus dat doet zij. Familie is belangrijk hier, op zichzelf gaan wonen, als vrouw alleen, waar Salafisten aan invloed winnen, ze durft het niet aan.Het valt haar zwaar, het verscheurd zijn tussen plicht, de liefde voor een moeder, en het verlangen naar een vrij en zelfstandig bestaan, het realiseren van je dromen, je leven vullen op zinvolle wijze. De revolutie heeft voor haar nog niets veranderd. Er zijn kansen, ze kan naar het buitenland. Maar durft zij voor zichzelf te kiezen? Durft ze haar familie te wijzen op hun plichten? Durft ze het aan te doen wat wij allemaal normaal zouden vinden: haar eigen leven leiden? Ze heeft de wereld veel te bieden als ze die keus durft te maken. Laten we hopen dat iemand haar een steuntje in de rug kan geven en zo de moed de juiste keuze te maken.

Die baronnen weten wat, oplettend lezertje, je hebt ze in soorten en maten. Zo zijn er oliebaronnen, havenbaronnen, partijbaronnen; mannen met geld, macht en invloed.

Een zo’n baron, een echte met geld en macht, bouwde in Heliopolis, de toen nieuwe wijk van Cairo, een bizar huis in Indiase stijl. Het is zo’n beeldbepalend gebouw, hoewel het nu leeg staat en verwaarloosd is, dat de wijk er naar is genoemd, het op de kaarten staat aangegeven, en het woord baron genoeg is de taxichauffeurs de weg te wijzen.

Hier in Tunesië hadden ze ook zo’n baron. Die had niet alleen geld, maar ook goede smaak en visie. Op een prachtige plek in Sidi bou Said liet hij een huis bouwen tegen de berg aan met een fantastisch uitzicht over de baai. In de stijl die hier gebruikelijk is, maar met een hoge mate van verfijning. Daar werden ontvangsten geven en werd muziek gemaakt. De baron schilderde niet onverdienstelijk ook. Die muziek had een staartje, hij zorgde er voor dat de Arabische en lokale muziek erkend werd als cultuur. In Cairo werd begin vorige eeuw een soort congres georganiseerd om dat te bevestigen. Ook vond de baron dat het plaatsje gebaat zou zijn met het bewaren van het oorspronkelijk kleurenschema. Hij stelde een lokale wet voor om die kleuren vast te leggen voor het hele dorp, dus vandaag vergapen toeristen uit binnen- en buitenland zich aan de witte huizen met de helderblauwe kozijnen, hekwerken en deuren. Toen zijn enige zoon overleed stond het huis een paar jaar leeg en hadden huis, boeken en schilderijen te lijden onder het vocht. Nu is het  een museum, huisvest het het centrum voor Arabische en lokale muziek en geeft men er nog steeds concerten. Mijn laatste zaterdagmiddag besloot ik er een bezoek te brengen, werd rondgeleid en kreeg uitleg. Na mij ging het licht uit en de deur dicht. De ondergaande zon, het parelmoeren licht, maakte duidelijk waarom voor deze plek werd gekozen. Het dorpje heeft nu zeer gewilde villa’s en huizen, er wonen veel buitenlanders. Tunesiërs mogen er in het weekend graag van het uitzicht en de zonsondergang genieten, zoetigheid kopen en een souvenirtjes voor thuis.

Ik heb u vreselijk verwaarloosd, oplettend lezertje. Mijn sociale leven heeft dit weekend zo’n hoge vlucht genomen dat er voor bloggen geen tijd bleef. Althans, niet voor middernacht en daarna kan ik de energie niet meer opbrengen. Internet weigert ook dienst om onduidelijke reden. Zo’n laatste weekend is natuurlijk ook vol met allerlei afscheid. Er zijn voor- en nadelen aan het leven dat ik leid. Je ontmoet veel mensen, het is nooit saai en je maakt altijd wel nieuwe vrienden ergens op de wereld. Maar tegen de tijd dat je weg gaat heb je die dan ook en moet je ze weer loslaten. Sommigen zul je waarschijnlijk nooit meer echt ontmoeten, anderen tref je nog eens bij gelegenheid. De ontmoetingen zijn altijd de moeite waard, ze verrijken je leven en soms kun je elkaar even tot steun zijn, een impuls geven of ontvangen, een steuntje in de rug of een nieuw inzicht. Maar als je dan na een tijd lang samen optrekken en veel vrije tijd delen afscheid neemt valt dat nooit mee. Het stemt weemoedig maar ook dankbaar. Want het is mooi dat je zo snel zo dicht bij mensen kunt komen dat het jammer is ze te moeten laten gaan.