Vanmiddag, rond zonsondergang hoorde ik weer een drum en geroep door een microfoon. Even het dak op om te kijken of ik ergens in de tenten in de omgeving activiteiten zou zien. Ik viel met mijn neus in de boter. Recht tegenover mij kwam een optocht in beeld, een soort rouwstoet, nog in het kader van Ashura ongetwijfeld. Nog dertig dagen zijn dit soort activiteiten te verwachten, vanmiddag bij een van de techneuten in zijn voorraadhok stond een tv bij met zich op de borst slaande mannen, ook bij ons een teken van rouw of schuld. Het was ik Koeweit maar dat mocht de aandacht niet verminderen. Ik vermoed dat het uren doorging.

Maar op straat was er dus die optocht. Een grote zware drum in pittig looptempo, een man/vrouw of honderd gehuld in zwarte, rode en groene omhulsels. Een paar jonge mannen met grote toortsen die er naast liepen. Als overal de kinderen voorop, twee jongetjes met een klein spandoek tussen zich in. Ze liepen een blokje door de buurt, en het overige verkeer hield in waar nodig maar ging daarna zijn weg. Daar staande viel me op dat bij de moskee aan de overkant niet alleen vlaggen aan de muur waren bevestigd maar ook de kleine koepel groen was geschilderd. Ook op de doodlopende weg richting onze compound stonden nu vlaggen, roze, blauw en rood. De straat dwars op trok zich van de komende optocht niets aan. Kinderen speelden op straat en voor het eerst zag ik daar ook een meisje bij, gekleed in roze, spelend met een bal of iets dergelijks. Het was druk op straat, na de rustige dagen van het weekend en Ashura. Overal auto’s, ezelskarretjes. De schapen die ik zag bij terugkomst naar de compound zag ik nu niet, ook de koeien die gisteren los liepen lieten zich niet zien. De Muezzins op de moskeeën mengden zich met de roep van de microfoon van de optocht, die op een klein vrachtautootje meereed, samen met de omroepers die elkaar afwisselden.

Is die optocht folklore, of een doodnormale uiting van geloofsbeleving? Of wijst het op een ontwikkeling die niet iedereen vertrouwen geeft? Morgen meer hierover.

De zaterdag heeft zijn eigen sfeer, oplettend lezertje. Het is weekend, maar je kunt nergens heen. Deze zaterdag stond in het teken van de kerstversiering. Ik had een koffer vol spul meegesjouwd, dat is nu bijna allemaal ergens terechtgekomen. Iedereen die langs kwam wilde wel even meehelpen om iets op te hangen, aan te sluiten of te bewonderen, o onze Irakese bewakers waren op een gegeven moment erg druk met slingers. Het resultaat is alleszins acceptabel en zoals een van de PSD-ers mij toevertrouwde: much appreciated. Ze dachten niet zelf zo ver gekomen te zijn, maar gewoon een miserabele paar dagen door te maken zonder hun gezin. Dat gezin kunnen we niet vervangen, maar verder doen we wat we kunnen. Een echt Hollandse chocoladeletter, deel van de cadeautjes, moet toch wat leed verzoeten.

In wrede tegenstelling tot de kerstpogingen zijn de ratten nu echt de compound aan het overnemen. Vanmiddag zag ik er vijf tegelijkertijd, zoveel ratten zag ik nog nergens op een kluitje. Bang zijn ze ook al niet. We hebben hier katten, maar die lopen er met een boog omheen, of lopen over de zandmuur om maar geen rat tegen te hoeven komen. Morgen, als de Ops-guys terug zijn, maar eens even een strategie uitzetten. Ik wil echt zo’n beest niet tegenkomen op het toilet, zoals een van onze operators vanmiddag deed. Voor degene die de foto van de muizenval niet overtuigend vonden, hier een nieuwe van het moment dat een rat vast komt te zitten op de plaat. Het werkt, maar of het afdoende isx85

Update Bij terugkomst van het vorig verlof verhaalden collega’s van een rat, die op een avond het restaurant binnenkwam en een aantal dagen onder de bank verbleef. Daarna werd hij verjaagd. Geen vrolijk bericht, ik vind ratten enge beesten. Dit keer toen ik van verlof kwam was het nog erger. Net nadat ik mijn koffers weer in mijn kamer had gezet hoorde ik piepen, alsof er een jonge hond was. Nu hebben wij hier een hond, volgens mij ook een vrouwtje, maar die is niet echt in de gelegenheid voor nageslacht te zorgen. Even erheen, er stonden al drie PSD-ers ergens in een hoek te kijken. Toen ik aankwam zag ik al iets dat erg op een staart leek om de hoek van de deur, maar een hondenstaart was het inderdaad niet. Achter de deur, op een muizenvangplek, lag een rat op zijn (of haar) zij, zijn laatste piepen te piepen. Een PSD-er meldde dat hij het niet aan kon zien en of niet iemand het beestje uit zijn lijden kon helpen Dat was niet meer nodig, hij verdween snel in een plastic zak en werd afgevoerd. Huh, ik hoop dat hij of zij geen familie heeft hier op de compound. De grote kooi met het blokje kaas staat nog onaangeroerd. Een beetje levende haven is prima, maar die rat mag wegblijven. Doe mij dan maar een schildpad of een abu bres, die al maanden niet meer gezien zijn. Update: vanavond tijdens het film kijken liep een rat de defac in, ze komen binnen via de rioolpijpen. Jakkk.

Bij terugkomst vertelden de PSD-ers mij dat er een feest gaande was, met heel veel vlaggen op straat en ‘s avonds veel muziek en zang vlakbij. Tot laat in de avond, blijkbaar. Inderdaad, op de terugweg, in de straffe noordenwind, die het onaangenaam fris  maakte de afgelopen weken, vele, vele vlaggen boven de huizen uit. Forse vlaggen in de kleuren die hier passen: helder rood een groen, maar ook vooral veel zwarte vlaggen, in rijen langs de straten. Op de stoepen overal tenten, waarin men thee kon drinken zo te zien, en soms ook eten. Bij terugkomst even nagevraagd wat er gevierd werd. Men  vierde  niets, was het antwoord, men herdacht de dood van Iman Hoessein. Aan de plaatjes op de vlaggen te zien door onthoofding. Dat wordt tien dagen lang herdacht, met veel gebed, veel bij elkaar komen, als ware het een wake. En culminerend in de echte datum met daarna nog een paar dagen. De info is nogal afwijkend hier en daar, dus het kan ook net even anders zijn. Vasten hoort er ook bij en, iets wat we elk jaar weer met het journaal te zien krijgen, zelfkastijding. Volgens sommigen dan, men probeert dat te ontmoedigen.  De lokale collega’s hebben er een extra dag vrij voor gekregen, dus weer een lang weekend. Ook op kantoor hier en daar afbeeldingen van aan de muur, en het zwarte overhemd van een van de koks zal ook geen toeval zijn. Het deed heel spannend aan al die vlaggen. Ook in de buurt die ik kan overzien van af dit dak, zie ik twee tenten, met vlaggen en lichten. Ik hebr veel gezien hier in de buurt bij terugkomst.  Vanavond eens even van het dak af kijken wat men bij die muziek allemaal doet. Trui aan, ook al is de koude wind nu weg.

weer eens wat anders dan een voetbalvlag op je auto

Ashura versiering bij buren in squatterswoning

Of ik nooit weg geweest ben, oplettend lezertje. Weer middenin het werk, na drie weken afwezigheid. Er is veel veranderd en toch is alles hetzelfde gebleven. Collega’s komen en gaan, vakantie of anders.  Tijdens mijn afwezigheid weer veranderingen in onze internetstructuur, zodat ik pas vanmorgen om elf uur al mijn post op de laptop binnen had. Daarna schiften, lezen en bewaren, achter info aan, bijpraten met collega’s. Orde scheppen in de chaos. Ook mijn Ipod weer aan de praat gekregen na een beetje doorvragen, ook die lag er natuurlijk uit. Maar volop inspiratie voor blogjes hier die de komende dagen weer met de regelmaat van de klok gaan verschijnen. Over bijzondere dagen die hier zijn op het moment, over de levende en dode natuur die ik aantrof, over alles wat er kwam en ging. Foto’s ga ik ook nog plaatsen en als het ven mee zit een nieuw album over Amman. Dus blijf vooral volgen.

Toen wij nog in berenvellen (of hertenvellen) rondliepen was het Midden Oosten al bewoond en beschaafd. Grote culturen ontwikkelden zich in deze regio en gingen weer ten onder. De Citadel van Amman, gebouwd op de top van een van de heuvelen waarop deze miljoenenstad is gebouwd, is getuige geweest van al die culturen. Al meer dan 7000 jaar bewoond, en alle bewoners, van neolithicum tot nu, lieten hun sporen na. Genoeg om een aangename middag rond te banjeren. Een frisse zon om de foto’s maximaal te belichten, een temperatuur waarbij de plaatselijke bevolking de winterjas op zoekt maar een beetje Hollander het jasje in de taxi laat liggen. Kers op de taart: een aantal originele Dode Zee rollen in het museum dat hier ook is gevestigd. Afgerond met wat rondwandelen in de oude stad en wat moskeeën en kerken fotograferen. Zo’n dagje Limbo, tussen vakantie en werk in, is hier best uit te houden.

Dode Zee rol in het museum in de Citadel

De toren van de oudste Moskee, in de oude stad

Granaatappelstalletje op de markt rond de moskee

Het Romeinse theater midden in de stad

En wat, oplettend lezertje, zag ik op het scherm voorbij komen, terwijl ik van een laatste kopje thee genoot op Schiphol? De Burj Dubai, dat hotel in de vorm van een zeil. Been there, done that! Het verlof zit er weer op. Hectisch, rommelig, gezellig, hartverwarmend bij tijden. Door de buren uitgezwaaid in de vrieskou. Een zondag als Dickens figuur in het mooie plaatsje Graft-De Rijp meegemaakt voor ik de woestijn weer in ga. Ondanks de dure lichte nieuwe koffers toch weer overgewicht op Schiphol, maar vriendelijke stewardessen die mij overpaktips gaven. Die ken ik natuurlijk ook, maar je probeert toch altijd zoveel mogelijk in je koffer op wieltjes te krijgen natuurlijk. Goed, het is allemaal weer meegemaakt, en het is allemaal weer ingepakt. Een handjevol vroege kerstkaarten gaat mee de woestijn in, en verder veel theelichtjes en ander spul ter verhoging van de kerstsfeer. Ik heb al op de vreemdste en lastigste plaatsen kerst gevierd, dit keer zal het dus ook wel lukken. Hen enige dat niet is gelukt: de voetbal mascotte. Ik was er heilig van overtuigd dat dat een oranje leeuw zou moeten zijn. Schijnt ook nog ergens rond te waren in de vorm van Loeki, maar ik vond hem nog nergens. Lounge 2 schijnt er een te hebben, dus daar spoed ik mij straks heen. Dan door naar Amman, waar het tien graden schijnt te zijn. Nog even daar genieten van de rust en het niets hoeven, geen werk en geen vakantie. Limbo in Jordanië. U hoort weer van mij als ik in  Basrah ben

Nog even en het verlof zit er weer op, oplettend lezertje. Nog een dag en ik neem het vliegtuig weer naar Amman en vandaar op enig moment weer naar Basrah. De optimistisch aangeschafte kerstattributen liggen voor een deel in de koffer en voor een ander deel liggen ze te wachten op de kerst volgend jaar ergens. De rookworsten gaan het niet halen, die moeten thuisblijven, en ook mijn trimvest past nergens meer in. Dat wordt dus huren de volgende duikvakantie. Je moet een beetje je prioriteiten stellen natuurlijk. Na een hectische eerste week was er de tweede week tijd voor cultuur. Twee theatervoorstellingen en een concert bijgewoond met familie en vrienden. Daar ontmoet je dan ook weer heel veel vrienden en bekenden. Iedere voorstelling deze week was een beleving, ik trof het. Sommige voorstellingen door professionals, maar ook een door amateurs. Mensen die in hun vrije tijd alles geven voor de kunst. Begeleid door beroepsmusici. Die ook ooit als amateur, liefhebber, begonnen zijn. Die amateur voorstelling was trouwens geheel vrij van overheidssteun, de zangers, het publiek en een enkele sponsor zorgen met elkaar voor een prachtige avond. Maar ooit zijn ze allemaal ergens begonnen in een traject van scholing, dat voor een groot deel door de staat is betaald. Een investering in de toekomst, dat soort instellingen. Zal het er nog zijn, als ik terug kom, of is het dan allemaal de nek omgedraaid door kortzichtige bezuinigingen? Natuurlijk, alles kan altijd efficiënter. Maar onze samenleving loopt zo lekker omdat we met elkaar dit soort dingen kunnen doen, omdat we de jacht op de hap en het dak boven het hoofd, het naakte overleven, voorbij zijn. Al vele eeuwen geleden had de mens dat door. Een grot, een vuur en vlees voor de winter en daarna ga je elkaar verhalen vertellen en afbeeldingen maken om een en ander te verwerken en een plek te geven. Misschien moeten we onze bestuurders eens een weekendje in zo’n grot laten doorbrengen. Kunnen ze elkaar verhalen vertellen. Misschien begrijpen ze dan weer waar het over gaat, waar ze het voor doen. Als onderwijs, gezondheidszorg, cultuur,  het niet waard zijn gesteund te worden, waar doen we het dan allemaal voor?

Ik weet niet hoe het met u is, oplettend lezertje, maar ik houd van Arabische muziek. Slangenmuziek vaak, heerlijk om op te dansen. Het wordt gelukkig nog overal gemaakt, gespeeld en gezongen. Op MTV Arabia zie je mooie mixen van westerse pop en oosterse muziek. Met bijpassende clips die u zouden verbazen misschien, opgenomen in Turkije vaak. Maar ook de klassieke Arabische muziek is het aanhoren waard. Het is er uiteraard in soorten, maar als je wat rond luistert kom je vast iets tegen dat je aanstaat.

In Egypte had je Oum Kalsoum, de moeder van het lied. Zij bracht zalen vol mensen tot tranen met haar zang. Ze is al jaren dood, maar haar muziek is nog steeds gewild, en iedereen kent haar. Ze werd begeleid door een orkest met daarin de Oud. De Oud maakt vaak deel uit van zo’n orkest, maar wordt ook solo gebruikt. Het is een luitachtig instrument, met een fraaie bolle vorm, opgebouwd uit stroken hout. Als ze goed gemaakt zijn maken ze niet alleen mooie muziek, ze zien er ook prachtig uit. Er zijn twee landen beroemd om de kwaliteit van hun Ouds: Bahrain en Irak. Ja, ik wist het ook niet tot een van mijn collega’s het me vertelde. Ik was namelijk op zoek naar een Oud, het leek me een leuk souvenir van een jaar Irak. Tien jaar terug had ik waarschijnlijk zonder veel moeite een handgemaakte, ter plaatse geproduceerde Oud in Basrah kunnen bemachtigen, er waren Oud-makers in de stad. Nu wonen er nog Oud-makers in Bagdad, en in Basrah kun je met een beetje zoeken misschien nog wel een Oud vinden, maar gemaakt worden ze niet meer. Dat is toch vreemd zou je denken, als het in Bagdad nog gebeurt waarom dan niet in Basrah? Omdat Basrah in het zuiden van Irak ligt, en erg onder de invloed verkeert van de orthodoxe stromingen uit het oosten. Als je maar orthodox genoeg bent is er altijd wel iets waar mensen plezier aan hebben dat verboden wordt. Beelden en schilderijen bijvoorbeeld, zijn bij een aantal grote religies verboden.  Kerkmuziek is vaak de enige muziek die toegestaan is. TV kijken is ook zo iets wat door sommigen niet gedaan wordt uit overtuiging. Nu goed, als je niet wilt hoef je niet, zing niet, of alleen psalmen, kijk niet, of luister niet naar wat je denkt dat je god je verboden heeft. Maar de fanatici, de mensen die vinden dat ze de enige waarheid in pacht hebben, willen niet alleen zelf niet genieten, maar verbieden het ook anderen. Zo werd dus de muziek belaagd, en daarmee de muzikanten en de muziekinstrumentmakers.. Nu kun je van je vak houden, maar er aan ten onder gaan, dat gaat velen toch te ver. Dus de instrumentmakers zochten een ander beroep of een andere plek om zich te vestigen. En zo verdween de Oud uit Basrah. Hij is voorlopig nog niet terug.

Als je veel in het buitenland zit, zoals ik momenteel, kun je niet zonder internationale betaalmiddelen. Alles is via internet te koop. Dus een Mastercard of Visacard is dan wel handig. Alles wat je kopen wilt, kun je zo betalen, met die kaarten. Vuurwerk? Knal er lustig op los. Veel te veel whisky van een goed merk? Vervet gerust je lever. Een snuifje links of rechts? Je kaart is er goed voor. Een juffrouw op bestelling? Visa. Kinderporno? Betaal met kaart of Paypal of Ideal. No questions asked. Iedere drugsbaron of wapenhandelaar kan met zijn card zijn penthouse betalen en alles wat hij daar verder uit wil halen. Iedere smokkelaar, iedere corrupte bouwbaron. Visa of Mastercard, ik heb nergens in hun contract gelezen dat je er alleen legale zaken mee mag betalen, of dat je er alleen wit geld mee uit mag geven. Zolang jij je rekening braaf iedere maand voldoet krijg je steeds meer tegoed. Bij de echt slechte jongens is een goldcard niets, dat moet wel platinum of erger worden. Pecunia non olet immers.

Maar als u Wikileak wilt steunen, dan gaat Visa of Mastercard voor mij beslissen of dat wel kan. Dan gooien ze de tent dicht. Ik zal hier niet oproepen tot welke actie ook maar, hacken is verboden. Maar iets minder schijnheiligheid, iets minder politiek correct, of juist het tegengestelde: alleen een card voor brave mensen. Dat is misschien nog wel het handigste. Geen foute zakenman meer die uit de voeten kan. Imagine: a clean card. It’s easy if you try.