Khiva ligt in de zonnigste streek van dit land, oplettend lezertje, maar vandaag is, met de dollarkoers op de zwarte markt, ook het weer ingestort. Geen zonsopgang op oranje oostwanden dus, maar de frisse geur van klei als ik buitenkom. Ons hotelletje, een familiehuis dat gerestaureerd wordt door de eigenaar, staat pal tegen de west-muur aan. Die muren zijn behalve van tegels en stenen, voornamelijk hersteld op traditionele wijze: met stro en klei. De huizen hier ook, ze lijken met hun uitstekende dakbalken sterk op de woningen van de adobe-indianen in het zuiden van de VS. Een materiaal dat makkelijk te herstellen is, maar ook te lijden heeft onder vocht, vooral bij deurposten zie ik. De souvenirwinkels zetten hun bontmutsen buiten, de fotograaf zet de troon vast klaar, de straatvegers krijgen hun bonnetje, het toeristenbureau is nog gesloten. Verder heel stil op straat, maar de eerste groepen Oezbeken worden al rondgeleid. Oudere mannen en vrouwen in traditionele dracht die vol aandacht de gids volgen die hen van mausoleum naar heiligdom leidt. Na het ontbijt krijgen we per mail het bericht dat er de afgelopen week wat incidenten zijn geweest aan de grens met Kirgizië. Kennelijk wordt er veel gesmokkeld en de vondst van twee huizen aan weerszijde van de grens met een tunnel was aanleiding tot militair ingrijpen, ongekend hier. Men is bang voor wapensmokkel. We hebben er uiteraard niets van gemerkt, niemand heeft het er met ons over gehad, kennelijk is men zelf niet erg onder de indruk. Op CNN, wat hier aanstaat in de ontbijtkamer, gaat het over Brussel en Pakistan.
We beklimmen de muur en lopen de halve Ichon Kala rond. Dat is niet veel werk, deze historische plek meet ongeveer 2.5 km in omtrek. We kijken over de stad, op de huizen met lemen daken, binnentuinen met fruitbomen, takkenbossen op het dak, brede overdekte balkons met lage tafels om zomers te verblijven. Daartussen een overvloed aan moskeeën en madrassa’s. Na de muur zijn we aan een lunch toe. Na het ontbijt hebben we het een en ander omgeboekt en geregeld, zodat we hier een dag langer en in Tashkent een dag korter blijven. Ook een chauffeur is besproken die een dag met ons op zal trekken en ons naar de forten in Korchezm zal brengen en aansluitend naar Nukus.

We bekijken het zomerpaleis, met de eerste zomermoskee die ik ooit zag, en merken dan dat we opgesloten zijn, achter de dikker dubbele houten deur, met een groot slot. De dames die ons binnenlieten hielden het voor gezien, degene die ons de mint aanwees, was kennelijk vergeten dat wij daar nog zaten. Gelukkig is de dame die de gevangenis buiten de poort beheert er nog wel, zij ontzet ons. Anders hadden we de hele nacht in het zomerpaleis door moeten brengen (of de hoteleigenaar gebeld natuurlijk).
Bij het ondergaan van de zon laat hij zich nog even zien, we maken nog snel wat foto’s met iets meer schaduw en licht dan deze dag aanwezig was, je weet maar nooit of het morgen beter is.
’s Avonds eten we weer in het restaurantje met de plastic ramen, die zomers uiteraard verwijderd zullen zijn. Er treedt een lokale groep op, een half uurtje met toeter, harmonica, tamboerijn, twee vrouwen en twee jongens die zingen, dansen en rammelen. We spelen een bordspel aan de lage tafel. Mijn reisgezelschap gaat nog ergens dansen, ik loop terug naar het hotel. Door de centrale straat waar ik vanmorgen in alle rust begon. De verkopers en bezoekers zijn weg, de stalletjes dicht, de straat is leeg. De gevels gloeien zacht geel, met hier en daar een kleurtje. Boven mij een heldere hemel met de kleine beer. Ergens blaft een hond, een late fietser racet de west-poort uit. All is well in Khiva.